Rock Müziğin Tarihçesi 1. Bölüm

1950'ler Rock and Roll
Rock müziğin temelleri, 1940'ların sonu ve 1950'lerin başında ABD'de başlayan ve dünyanın geri kalanına hızla yayılan Rock and Roll'a dayanır. Rock and Roll genel olarak zenci müziğini temel alır. Rythm and blues, blues ve kilise gospel müziğinin yanında county müziğinden büyük etkiler taşır. 1951'de Cleveland, Ohio'da DJ Alan Freed, farklı ırkların birlikte eğlendiği mekanlarda çaldığı ritim ve blues müziğini çalarken müziğini tanımlamak için "rock and roll" deyimini kullandı. Bilinen ilk kullanımda budur. Mekanlarda farklı ırkların birlikte eğlenmesi konusu bugün okuduğunuzda kulağa garip geliyor olabilir ancak 1950'lerin Amerika'sında ırkçılık vardı; beyazlar ve zencilerin birlikte bırakın eğlenmesi, birlikte oturabilmesi bile bazı eyaletlerde mümkün değildi.


 Rock and Roll tarihinin ilk kaydı konusunda büyük tartışmalar hala sürmektedir. Goree Carter'ın "Rock Awhile" ve Jimmy Preston'ın "Rock the Joint" 1949 yılında erken dönem Rock and Roll albümleri olarak gösterilir. İlerleyen yıllarda daha bir çok albüm ilk Rock and Roll albümü olarak gösterilir. Kesin olarak bilinen bir şey ise, Bill Haley'in "Rock Around The Clock" şarkısı 1955 yılında Billboard listelerine giren ilk Rock and Roll şarkısı olur ve yeni popüler kültür dalgası olarak tüm dünyada patlama yapar!

Chuck Berry

Elvis Presley'in Memphis'teki Sun Records için kaydettiği ilk single'ı olan "That's All Right (Mama)" (1954) bilinen anlamda ve formda ilk rock and roll kaydı olurken,  Chuck Berry, Bo Diddley, Fats Domino, Little Richard, Jerry Lee Lewis ve Gene Vincent erken dönem  Rock and Roll süper starlarıydı.  1950'lerin ortasında akım İngiltere yoluyla kıta Avrupasına sıçrar. 1960'larda  Buddy Holly, The Big Bopper ve Ritchie Valens'in vefat etmesi, Elvis'in askerlik dolayısıyla  Jerry Lee Lewis ve Chuck Berry gibi isimlerin suça bulaşması gibi sebepler ile Rock and Roll müziği popülerliğini kaybetmeye başlar.

1960'lar Pop Rock ve Enstrümantal Rock
Pop dönemi 20. yüzyılın başlarından beri genel olarak popüler müziklerden bahsetmek için kullanılan bir terimdir ancak 1950'lerin ortalarından itibaren, genellikle gençlere ulaşmayı hedefleyen Rock and Roll'u anlatan bir terim haline geldi. 1967'den itibaren ise rock müzik içerisindeki daha ticari, kısa ömürlü ve geniş kitlelere ulaşabilir albümler için kullanılmaya başlandı. Rock and Roll 1950'lerin sonunda tamamen yok olmamıştı ve enerjisinin büyük bir kısmı 1960'ların başındaki Twist dans çılgınlığına kaptırmıştı. Cliff Richard, İngiliz rock müziğini etkili bir şekilde kullanan "Move It" şarkısı ile başarılı olunca, İngiltere'de akım yükselişe geçmeye başladı.

Cliff Richard ve grubu

Amerika'da ise 1950'lerin ortalarından itibaren Ray Charles ve Sam Cooke gibi öncü isimler tarafından gospel müzik ile Amerikan siyah pop müziğinin yeni star'ları Marvin Gaye, James Brown, Aretha Franklin ön plana çıkmaya başlamıştı. Motown ve Stax/ Volt plak şirketleri kayıt endüstrisinde önemli güçler haline gelmişken, Curtis Mayfield ve Stevie Wonder gibi isimler yenilikçi tarzları ile listelerde boy göstermeye başlamıştı.

Rock müziğin gelişimi, Avrupa özellikle de İngitere'de devam etmeye başlar diyebiliriz.

Surf Müziği
Duane Eddy, Link Wray ve Ventures gibi müzisyenlerin enstrümantal Rock ve Roll'u, Dick Dale tarafından belirli bir metod ile geliştirilmişti. Bu ekip, "müziğe Orta Doğu ve Meksika etkilerinin yanında gitarlara efektler ve farklı çalma teknikleri ekledi. 1961'de bölgesel hit "Let's Go Trippin" ve arkasından "Misirlou" (1962) gibi şarkıların ortaya çıkması ile sörf müziği çılgınlığı Amerika'da başladı. Dale ve Del-Tones gibi en erken dönem grupları, Bel-Airs, Challengers ve Eddie & the Showmen gibi gruplar Güney Kaliforniya'dan bu akımı Amerika'nın tamamına taşımaya başladılar. Chantays grubu 1963 yılında "Pipeline" liste başarısı ile çılgınlığa yeni bir boyut getirdi.

Beach Boys

Surf müziği en büyük ticari başarısını 1961'de Güney Kaliforniya'da kurulan Beach Boys getirdi. İlk albümleri rock ve roll, doo wop akımı hatta vokal pop müziğine atıflar yapıyordu. Beach Boys ve diğer Surf Rock grupları Amerika'da 1960'ların başında popüler oldular ve akım böyle devam edecek zannedilirken başka bir şey oldu;

İngiliz İstilası (British Invasion)
1962 yılının sonunda, İngiliz rock sahnesi, Beatles, Gerry & Pacemakers ve Liverpool ve Freddie and the Dreamers, Herman's Hermits ve Manchester'dan Hollies gibi gruplar ile bambaşka bir hale gelmeye başladı. Soul, rythm and blues ve sörf müziği de dahil olmak üzere Amerikan etkilerini alarak geçmiş İngiliz erken rock dönemini birleştirerek geniş bir müzikal yapı ortaya çıkartan gruplar, bir anda dünya çapında bir çılgınlık başlattılar.

Beatles

İlk dönemlerde standart Amerikan melodilerini yeniden yorumlayarak dans partilerinde boy gösterirken,  Newcastle'daki ve Belfast'taki The Animals gibi gruplar ve özellikle Londra'dan Rolling Stones ve Yardbirds gibi grupların  rhythm and blues ve blues melodilerini kendi müziklerinin içerisinde  kullanması ile büyük bir değişikliğe neden oldu.

Rolling Stones

Tüm bu gruplar kendilerine özgü melodileri daha yüksek enerjili ve tempolu bir forma sokmaya başladılar. Erken dönem İngiliz blues ve rock grupları daha az cinsellik içeren ama dönemine göre agresif şarkılar yaparken, ilerleyen yıllarda muhalif ve sistem karşıtı bir duruş göstermeye başladılar. Şarkılar  "ısrarcı, karşı konulmaz melodiler"den oluşturuluyor ve sağlam şarkı sözleri ile destekleniyordu. Aslında aynı tür içerisinde 2 farklı akım ortaya çıkmıştı.

Bununla birlikte, özellikle erken evrelerde, iki eğilim arasında kayda değer müziksel farklılıklar vardı. Beatles'ın liderliğinde 1963'ten itibaren Beat grupları İngiltere'de ulusal başarı elde etmeye başlamıştı. 9 Şubat 1964'te Ed Sullivan Show'da görünen ve yaklaşık 73 milyon izleyiciyi ekran başına kilitleyen Beatles televizyon programı Amerikan pop kültürünün kilometre taşı olduğu düşünülüyor. Beatles, tüm zamanların en çok satan rock grubu haline geldi ve ABD müzik listeleri çok sayıda İngiliz grubu tarafından işgal edilmeye başlandı.

Beatles için çıldıran Amerikalı hanım kızlar

İngiliz İşgali, sonraki dönem İngiliz grupların uluslararası başarıya ulaşması için kapı açarak, Rock and Roll müziğinin global bir çılgınlık haline gelmesine yardımcı oldu. Amerika'da, sörf müziğinin, vokal kız gruplarının liste başarıları geride kalmış, gitarlara ve davula sırtını dayanan, sözlerini şarkılarını kendi yazan grupların dönemi başladı.

Bu dönemi biraz kısa geçmiş olsak bile, ayrıntılara girersek kitap konusu çıkacağından belki daha sonra ayrıca bir makalede ele alırız.

Garage Rock
Garaj Rock, özellikle Kuzey Amerika'da 1960'ların ortalarında yaygın olan ve banliyölerde bulunan aile garajlarında çalınmaya başlandığı algısı olan çılgın bir rock müziği biçimiydi. Garaj rock şarkıları erken dönemlerde çoğu zaman lise hayatının travmaları etrafında dönüyor ve "kızlar"  şarkıların odağındaki ana konuydu. Şarkılar daha doğrusu vokaller gitgide hırçınlaşma eğilimindeydi. İlk önceleri homurdanan solistler vahşileşmeye başladı, önce bağırmaya başladılar sonrasında da çığlık atmaya..

Paul Revere and the Raiders

Müzisyenler genelde çok gençlerdi ve büyük ölçüde İngiliz İstilasından etkilenmişlerdi. Özellikle de Kaliforniya ve Teksas'ta popüler hale gelmeye başladılar sonunda delilik tüm Amerikayı sardı. ABD ve Kanada'da binlerce garaj bandı mevcuttu ancak 1966'da zirveye ulaşan tarz, 2 yıl sonra neredeyse ortadan kayboldu. Grup ismini zikretmek gerekirse, the Knickerbockers, the Remains, the Fifth Estate bunların hemen arkasından The Wailers, Kingsmen, Paul Revere and the Raiders,  Trashmen, Rivieras ve Sonics sayılabilir.

Bölüm 1: 1950'ler Rock and Roll, 1960'lar Pop Rock ve Enstrümantal Rock, Surf Müziği, İngiliz İstilası, Garaj Rock,  Bölüm 2: Blues rock, Folk rock Bölüm 3: Psychedelic Rock, Raga Rock, Progressive rock Bölüm 4: Jazz Rock ve Jazz Fusion