John Coltrane – A Love Supreme

Bu yazıyı okumaya başlamadan önce Giant Steps albümü için yazmış olduğumuz incelemenin biyografi bölümünü okumanızı tavsiye ederiz. Aşağıdaki satırlar  John Coltrane biyograsifinin devamıdır...

Coltrane'nin Atlantic plak firması ile anlaşması Giant Steps ile başlar ve hemen arkasından "Coltrane's Jazz" gibi başarılı kayıtlar ile devam eder. Bu kayıtların ardından yeni bir grup oluşturan John Coltrane ilk kez soprano saksafon çaldığı "My Favorite Things" albümünü yayınlar ve çok iyi eleştiriler alır, albüm çok başarılı olur. 1961 yılına gelindiğinde yeni kurulan Impulse! Records'a tranfer olur. Coltrane için bu anlaşmanın en önemli avantajı yeniden Rudy Van Gelder gibi önemli bir isimle çalışacak olmasıdır. Miles Davis ile çalışırken tanıştığı Van Gelder ile birlikte "Blue Train" albümünü kaydetmiştir. İlerleyen yıllarda Coltrane'nin Impulse! Records için yapacağı tüm kayıtlarda birlikte Van Gelder'in yeni stüdyosunda çalışacaklardır.


1961 yılına gelindiğinde yeni bir basçı Reggie Workman ile çalışmaya başlar. Ayrıca Eric Dolphy gruba dahil olur. Bu yeni beşli ile Village Vanguard'ta bir konser verir. Konser, Coltrane'nin yeni müzik anlayışı için önemli ipuçları verir. Daha deneysel ve başta Hint raga'ları olmak üzere farklı müzik tarzlarından etkilenmiş yepyeni bir yola girer Coltrane. Bu durum hem eleştirmenler hemde dinleyicileri ikiye böler. Ornette Coleman'ın öncüsü olduğu yeni "şeyin" (ki ileride serbest caz olarak isimlendirilecektir)  Coltrane'nin müziğini berbat ettiği gibi yorumlar havalarda uçuşmaya başlar.

1962 yılında Eric Dolphy ayrılır ve basçı olarak Jimmy Garrison gruba dahil olur. Bu dönem Coltrane'nin "Classic Quartet"nin ortaya çıkar. Coltrane yeniden armonik ancak statik tarzına geri döner ancak emprovizasyonları oldukça farklılaşmıştır. Oldukça karmaşık bir tarza sahip olan dörtlü, Trane standartlarını yeniden yorumlar. "Impressions", "My Favorite Things" ve  "I Want to Talk About You" gibi parçalar bambaşka birer hale bürünür.

Eleştirmenlere göre  Eric Dolphy'nin gruptan ayrılması Coltrane için hayırlı olmuştur. Bu yıllarda Duke Ellington ile birlikte "Duke Ellington and John Coltrane" albümünde  baladları çalarlar ve hemen arkasından Johnny Hartman ile "Ballads" albümünü kaydeder. Coltrane'nin dörtlüsü eski standartları öyle bir yorumlar ki, dinleyiciler hayran kalırlar. Bu albümlerin ardından Coltrane'nin belki de başyapıtı "A Love Supreme" ortaya çıkacaktır...

A Yüzü
1. Part I - Acknowledgement 7:39
2. Part II - Resolution 7:15
B Yüzü
1. Part III - Pursuance / Part IV - Psalm 17:40

Albümde  John Coltrane'e piyanist McCoy Tyner, basçı Jimmy Garrison ve davulcu Elvin Jones eşlik etmiştir. Albüm tek bir kerede 1964, yılında Van Gelder stüdyosunda kaydedilmiştir. Albümde, Coltrane'nin Hindistan'daki bir İslam tarikatını keşfetmesinin önemli bir etkisi olduğu bilinmektedir. Bu tarikat Ahmediye Hareketi olarak yurt dışında tanınır, Türkiye'de ise Kadıyanilik olarak bilinir. Şiarları "Herkesi sev, kimseden nefret etme"dir. Tarikatın halifelerinin doğrudan Allah tarafından vahiy alması gibi inançlarından dolayı, bazı mezhepler tarafından İslam dışı kabul edilirler. Konunun çok derinliklerine girmeden erken dönem Coltrane albümlerinden çok daha ruhani ve manevi yönü ağırlıklı olan bir albümdür. Coltrane, albümde saflığa ulaşmak için yaşanan mücadele ve biz müzisyen olarak enstrümanı üzerindeki kabiliyetinin kendisinden değil, manevi bir güç tarafından verildiği düşüncesinden hareket etmiştir.

Albümde Coltrane bazı sözleri hem kendi ağzından hemde saksafondan söylediği ilginç anlara rastlayabilirsiniz. Özellikle son bölüm bir nevi Afrika /Amerikalı vaizlerin büyük bir etkisi olduğu gözükür ki albüm "Seçim. Zerafet. Coşkunluk. Hepsi Tanrı'dan. Teşekkürler Tanrım. Amin" şeklinde sona erer... Aslına bakarsanız Coltrane albümde farklı coğrafya ve kültürlerden etkileri öylesine başarılı bir şekilde harmanlayıp müzikalleştirmiştir ki, belki de albümün asıl başarısı budur....

Albüm baskı anlamında oldukça zengin bir geçmişe sahip. Mono baskılar, arkasında ilk stereo baskılar günümüzde anormal paralara el değiştiriyor. Yeni bir şeyler almayı isterseniz çok iyi bir baskı olan Analogue Productions tarafından 2013 yılında yapılmış 45 devirlik çift plaklık baskıyı arayabilirsiniz. Ancak bu baskıda tükendiğinden daha doğrusu sınırlı olduğundan ucuz değil! Bunlarından yanında Impulse!, Universal Music etiketi ile basılan 3 plaklık John Coltrane A Love Supreme: The Complete Masters yine ilgi çekici ve özenli bir baskı. Bahsi geçen baskı 2002 yılındaki yeniden düzenlemeyi temel alır.  Bütçesi daha dar olan okuyucularımız ise 2000'li yıllarda yapılan remaster'a dayanan Impulse! baskısını ve biraz daha fazla harcamak isteyenler ise Speakers Corner Records baskısını tercih edebilirler. Benim görüşüme göre Speakers Corner baskısı da son derece başarılı.