Feldman: Music for Cello

Feldman: Music for Cello
Brilliant Classics CD 9401

Morton Feldman, 1926 yılında doğup, 1987 yılında vefat eden bir Amerikalı müzik insanı ve besteci. 20 yüzyıl çağdaş müziğinde çok önemli bir figürdür. Deneysel New York School'un John Cage, Christian Wolff ve Earle Brown ile birlikte kurucularından bir tanesidir. Son derece kendisine özgü tonu yaratmak için çok farklı düzenlemeler ve notalar kullanmasıyla tanınır. Eserleri genel olarak son derece yavaş tempoda başlar ve adım adım gelişir. Birbirinin içine geçirilmiş çok sayıda yapı ile son derece karmaşık bir tarza sahiptir. 1970'lerin sonunda bu tarzı alıp daha geniş bir süreye yaymaya başlamış ve özellikle bestelerin gelişim bölümleri oldukça uzun sürelere yayılmıştır. Bazı meraklılar için kabus bazıları içinde müthiş bir deneyim. Açıkçası ben ikinci grubun içerisindeyim!

Feldman, Sovyet yahudisi göçmen bir ailenin çocuğu olarak Amerika'da doğar. Babası çocuk kıyafetleri üreten bir kişidir ancak çocuğunu erken yaşlarda müzik ile tanıştırır. Piyano eğitimine başlayan Feldman bu alanda kendisini geliştirir. 1950'lerde New York Philharmonic bir konserinde Anton Webern'in Symphony, op. 21'ini icra ederken dinleyicilerin olumsuz tepkisine sinirenir ve salonu terk eder. Lobide konseri seyreden ve aynı duyguları paylaşan John Cage ile denk gelip tanışırlar. İki besteci çok iyi arkadaş olurlar ve Feldman zaman içerisinde Cage'in oturduğu binaya taşınır. Tabii ki, bu dönemlerde New York sanat çevresinden bir çok insan ile tanışır.

Cage'in ardı arkası kesilmeyen cesaretlendirmeleri ile Feldman yeni bir bakış açısı ile yeni besteler yapmaya başlar. Uzun bir deneme ve çözümleme sürecine giren Feldman sonunda kendi imzası haline gelecek müzikal yapının temel taşlarını oluşturur. Bu dönemlerde sanat camiasıyla iyice yakın ilişkiler kurar. Özellikle dışavurumcu resim akımları ilgisini çekmektedir. 1970'lerde Feldman önemli bir dönüşüm yaşar ve müziğinde değişim çok radikal şekilde gerçekleşir. Bu dönemlerde daha kısa eserlere imza atar. Ancak bu durum uzun sürmez ve 70'lerin ortalarına doğru eserler uzamaya başlar. Sonunda saatler süren ve yavaş yavaş gelişen kendisine özgü yapı ortaya çıkar.

Brilliant Classics tarafından yayınlanan ve mercek altına aldığımız bu 2 CD'lik albüm işte tam da farklı dönemlere ait bir eseri bizlerle buluşturuyor. İçerik tam olarak şu şekilde;

Disk 1
1 Two Pieces for Cello and Piano: I. Allegro
2 Two Pieces for Cello and Piano: II. Slow
3 Projection 1 for Cello Solo
4 Four Songs to Poems for Voice, Cello and Piano: I. Blac
5 Four Songs to Poems for Voice, Cello and Piano: II. Air
6 Four Songs to Poems for Voice, Cello and Piano: III. Sitting in a Tree
7 Four Songs to Poems for Voice, Cello and Piano: IV. Moan
8 Intersection 4 for Cello Solo
9 Two Instruments for Cello and Horn
10 Durations 2 for Cello and Piano
11 Voices and Cello for Two Female Voices and Cello
12 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 1, Stave 1, Measure 1
13 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 9, Stave 1, Measure 1
Disk 2
1 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 17, Stave 2, Measure 9
2 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 21, Stave 1, Measure 1
3 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 30, Stave 1, Measure 1
4 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 34, Stave 2, Measure 6
5 Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano: Page 41, Stave 3, Measure 5

Eseri İtalyan müzisyenler icra etmişler. Çello Marco Simonacci, piyano Giancarlo Simonacci, horn Fabio Frapparelli, Paola Ronchetti ve Ilaria Severo soprano vokaller.1948 yılında bestelenen "Two Pieces" ilk kez kaydedilen bir eser olarak hemen dikkat çekiyor. Arkasından benim de ilk kez dinlediğim 1950 yılında yayınlanmış Projection'ı 1951 yılında bestelenmiş Four Songs to Poems for Voice takip ediyor. 1950 ve 60'lardan örneklerin ardından 1980'li yıllardan Patterns in a Chromatic Field for Cello and Piano bölümleri dinleyicilere sunulmuş.

Açık konuşmak gerekirse böylesine nadir kayıtları müzik dünyasının geldiği şu ortamda böylesine özenle kaydetmek  saygıyı hak eden bir olay, bunları Türkiye gibi bir memlekette satışa sunmak da. Son derece dar bir kitleyi ilgilendiren altın değerinde bir kayıt. Bu gidişle 2016 senesinde Brilliant Classics benim favori şirketlerimden birisi olacak :)

Albümü satın almak için tıklayınız.