Spotify ve Müzisyenlerin Kazançları: Akıllıca Bir Fikrin Öyküsü

Aşağıdaki yazı sevgili Murat Akduman sayesinde haberim olan bir yazıdır. Orjinali "Now I Know" isimli ecnebi bir sitede yayınlanmış ve bende elimden geldiğince çevirmeye çalıştım. Spotify adlı hizmeti hemen hepimiz biliyoruz ancak müzisyenlerin bu hizmetten ne kadar para kazandığını bilmiyoruz tabii. Bu çeviri bu konuda bir fikir verecektir.

İyi okumalar.

----------------------------------------------------

Vulfpeck isimli topluluğu muhtemelen duymamışsınızdır. Los Angeles kökenli bir funk topluluğu ve eğer Youtube'daki videolarına bakarsanız iki elin parmakları kadar videoları var ve her biri 20.000 ila 50.000 arasında bir izlenmeye sahip. En yüksek izleme oranına sahip olan eklenmesinden bir yıl kadar sonra 100.000 adet seyredilmeye ulaşmış durumda.

Küçük dinleyici kitlelerine yönelik müzik (veya başka eserler) yaparak yaşamak çok zor bir şey. Müzisyenlerin kazanç kapılarından bir tanesi Spotify mesela. Spotify, bir akış (streaming) müzik servisi, premium servisi için kullanıcılarından yaklaşık 10 Dolar talep ediyorlar veya ücretsiz edisyonunda reklam gösterimi yapıyorlar. Reklamlardan ve premium üyelikten gelen gelirlerinin bir kısmını, dinleyicilerin dinledikleri şarkıların sahipleri müzisyenler ile paylaşıyorlar. Bu model müziği düşük kar marjlı bir "iş" haline getiriyor özellikle de müzisyenler açısından. Spotify her dinlenen şarkı için yazıya konu olan Vulfpeck gibi bağımsız müzisyenlere 0.007 Dolar ücret ödüyor. Eğer şarkınız bir yılda 100.000 kez dinlenirse ne oluyor? 700 Dolar kazanıyorsunuz yani dünde 2 Dolar.

Az takipçisi olan küçük bir topluluk için bu tam anlamı ile bir hayal kırıklığı. Eğer hobi için müzik yapan birisinden fazlasıysanız ve profesyonel bir müzisyen olmak istiyorsanız, paranızın olmaması demek topluluğunuz ile yollara çıkıp, farklı şehirlerde sevenlerinizin önünde konser veremeyeceksiniz demek. Vulfpeck topluluğu işte bunu değiştirmek istemiş. 2014 yılının başlarında bir plan yapmışlar; yeni bir albüme başlamak. Albümün ismi Sleepify ve 10 şarkı içeriyor. Her şarkı 30 saniyenin azıcık üzerinde. Albümü şu an bile dinleyebilirsiniz hatta bir yere tıklamanıza bile gerek yok!

Hatta dinlediniz bile. Bunun sebebi albümü oluşturan 10 şarkının da sessiz olması!

Sebep: Topluluk oturup şunun hesabını yapmış, Bir dinleyici topluluğun bir şarkısını dinlediği zaman 0.007 Dolar ödüyor, ancak bunun için koşul dinleyicinin en az 30 saniyelik bir dinleme yapması. Şarkının ne olduğunun bir önemi yok. İster kaydedilen bir funk şarkısı olsun, isterse 1980'lerin meşhur bir film müziğinin "cover" versiyonu olsun, ister kedi miyavlaması olsun hatta isterse bu yazıya konu olduğu gibi sessizlik olsun! Son seçenek Vulfpeck topluluğunun planına son derece mükemmel şekilde oturuyor, hem kaydetmesi ucuz bir albüm hemde dinleyicilerinin uykularında dinleyebilecekleri bir albüm! Bir dinleyici eğer 30 saniyelik şarkıları 5 saat uyurken dinlerse ne olur? Bu şarkının 600 kere dinlenmiş olması demek. Böylelikle 0.007 Dolar ödeme ile Vulfpeck topluluğu bir dinleyiciden, bir gecede 4 Dolar kazanmış oluyor.

Forumlar üzerinden dinleyicileri hareketlendirmek zor bir şey değil! Topluluk bir video yayınlayarak dinleyicilerden tüm akşam sessiz albümlerini dinlemelerini rica etmiş. Vulfpeck dinleyicilerine bedava konserlerden oluşacak bir turne için söz vermiş. Konserlerin düzenleneceği yerleri ise dinleyiciler albümü dinleyerek belirlemişler. Billboard dergisi bu kumarı "akıllıca" olarak değerlendirmiş ve bağımsız müzisyenlerin tüm bu akış (streaming) sistemini dinleyicilerin desteği ile değiştirebileceklerini söylemiş.

Tahmin edeceğiniz üzere Spotify tüm bu olanı biteni öğrenince pek mutlu olmamış. Birkaç hafta içerisinde sözleşme kurallarını öne sürerek "Sleepify" albümünü servisinden kaldırmış. Ancak bu kararına rağmen topluluğa daha düşük bir oranda da olsa ödeme yapacağını belirmiş. Belirlenen oran yaklaşık olarak 0.0035 Dolar ve Haziran 2014 itibarı ile topluluk toplamda 19.655,56 Dolar ödeme almış!

----------------------------------------------------

Yazarın notu: Aslında müzisyenler açısından durum tabii ki kötü, özellikle  0.007 Dolar mevzuu. Ancak ülkemizde albüm satın alma alışkanlığının az olması ve genelde malum ortamlardan edinilen albümler yüzünden müzisyenlerin hiçbir gelir elde edememesi yerine en azından bir miktar para kazanmaları iyi bir şey gibi geliyor bana. Aslında kötünün iyisi demek lazım... Yorumlarınızı bekleriz efenim...