Grateful Dead

30 yıllık süre boyunca barış,sevgi ve düşünce geliştirici mesajlarını tüm dünyaya vermeye çalışan bu grup psychedelic dönemin en sevilen ve en değişik rock topluluğu olmuştur. Nihai kült grubu olarak; kendilerine özgü bir dünya yaratmışlar ve müzikleri kültür sınırları tanımayan çok geniş bir topluluk için adeta serbest formda canlı showlara dönüşmüş ve kendi dönemleri içerisinde süperstar olarak adlandırılmışlardır.

Grateful Dead grubunun kökenleri şarkıcı/şarkı yazarı Jerry Garcia’da yatmaktadır, kendisi 15 yaşında gitar çalmaya başlamıştır. 1960 yılında Robert Hunter ile arkadaş olmuş ve daha sonraları Robert Hunter’ın lirikleri grubun en güzel parçalarını süslemiştir. Jerry Gracia aynı zamanda elektronik müzik yazarı Phil Lesh ile de tanışmıştır. 1962ye gelindiğinde Garcia, lokal folk ve bluegrass formlarında banjo çalmakta olup, 2 yıl sonra gitarist Bob Weir ve keyboard’cu Ron McKernan ile ‘Mother McCree’s Uptown Jug Champions’ grubunu kurmuştur. Daha sonra Bill Kreutzmann davul ve Lesh bas’a geçmiiş ve grubun ismi ‘the Warlocks’ olarak değişmiştir.

Warlocks grubu ilk çıkışlarını Temmuz ayında gerçekleştirmiştir. 1965'e gelindiğinde ‘the Warlocks’ isimlerini ‘Grateful Dead’ olarak değiştirmiş ve bu isim Garcia tarafından bir halk hikayesinden bulunmuştur. Grup üyeleri San Fransisco’da 710 Ashbury Street’deki bir toplu eve taşınmışlar ve lokal müzik arenasında önemli bir yer alıp, verdikleri bedava konserlerle geniş bir dinleyici kitlesine ulaşmışlardır. 1966’da MGM ile ilk demo’larını gerçekleştirmişler, fakat kayıtlar çok başarısız olmuş ve bu firma grup ile anlaşmasını iptal etmiştir.

1967 yılı ‘Sevgi Yazı’ olarak şekillenmeye başladığında Grateful Dead; Bay Area müzik arenasında yerini almış ve folk, country ve blues etkileriyle derlenmiş bir repertuar ile önemli konserlerde yer almaya başlamıştır. 1967 mart ayında kendi adlarını yaşıyan albüm ile Warner Bros amblemli ilk plaklarını çıkarmışlardır, fakat bu albüm canlı performanslarında yakaladıkları kozmik etkiyi yansıtamamıştır. Daha sonra davulcu Mickey Hart’ın gelişiyle 6 kişiye yükselmişlerdir. 1968de ‘Anthem of the Sun’ albümleri daha başarılı olsa da,1969’da çıkardıkları ‘Aoxomoxoa’ albümü onları plak firmasına 100,000 dolar borçlu bırakmıştır.

Hayranlarının isteklerine uyarak, deneme yapmayı bırakmışlar ve 1969’da ‘Live/Dead’ albümünü çıkarmışlardır. Bu başarılı albümde Garcia’nın 23 dakikalık ‘Dark Star’ parçası yer almaktadır.

1970’de ‘Workingman’s Dead’ ve ‘American Beauty’ grubun country ve folk kökenlerine sadık kalınarak çıkarılmış ve buradaki parçalar uzun süre radyolarda hit olarak çalınmıştır.

Radyo yayınları ve plak satışlarının artmasına karşın grubun canlı performanslardaki başarısı hep ön planda olmuş ve yılın büyük bir bölümünü turnelerle geçirmişlerdir. Psychedelic dönem akımları azaldıkça, grubun hayranları artmış; hayran kitlesi aşırı uyuşturucu kullanımı ve batik modasını benimseyerek grubu gittiği her yerde takip etmiştir.

Showların çoğu yasadışı olduğundan bir süre sonra grubun Warners ile olan anlaşması iptal edilmiş ve 1971-1972 yılında Avrupa turnesine çıkılmıştır.

1973de çıkan ‘Wake of the Flood’ albümünü 1974’de ‘Grateful Dead From the Mars Hotel’ izlemiştir. 1976 turnesiyle canlı konserlere tekrar çıkan grup; ‘Terrapin Station’ ve 1980’de ‘Go to Heaven’ albümlerini çıkarmış ve bunlar öyle zayıf bulunmuştur ki, Grateful Dead bunu takip eden 7 yıl boyunca stüdyoya girmemiştir.

1980'lerin başında Keith bir araba kazasında ölmüş ve yerine klavyeci Brent Mydland geçmiştir. 1987 yılına kadar turnelere devam edilmiş ve yeni bir albüm çıkarılmamıştır. Canlı performanslarının satışı devam etmiş ve grup yine aile üyeleri, arkadaşlar ve hayran kitlesiyle turneler yapmıştır.

1987 yılında ‘In the Dark’ ve ilk stüdyo plakları olan ‘Go to Heaven’ çıktıktan sonra pop listelerinde ilk on’a girmeyi başarmışlardır. Videoları sürekli olarak MTV’de yayınlanmaya başlamış ve grup showlarına katılan hayran kitlesi de artmıştır. Bu yeni hayran kitlesi ile aşırı uyuşturucu kullanımı ve polisle olan çatışmalarda azalmıştır.

1986’da Garcia’nın sağlık problemleri oraya çıksa da, turlardan ödün verilmemiş ve Bob Dylan ile ‘Dylan & the Dead’ canlı performansının albümü çıkarılmıştır. En son stüdyo denemeleri ise 1989 yılındaki ‘Built to Last’ olmuştur.

1992 yılında Garcia’nın şeker ve kalp büyümesi ile hastanaye yatırılması sonucu planlanan turne sene sonuna ertelenmiş ve Garcia çok sağlıklı bir şekilde gruba dönmüştür. Fakat 9 Ağustos 1995 günü Garcia, Kaliforniya’daki bir tedavi kliniğinde kalp krizinden 53 yaşında ölmüştür.

Garcia’nın ölümü grubun sonu olmamış ve grup ‘Dick’s Picks’e ek olarak arşivden çıkma canlı performansları piyasaya çıkarmış ve ticari amaçlı olarak t-shirt, oyuncak ve spor malzemeleri üretmeye başlamıştır. Daha sonraları isim olarak olmasa bile grup elemanlarının yarattığı çeşitli oluşumlar ile Grateful Dead’in ruhi seyahati devam etmiştir.