Barış Manço & Kurtalan Ekspres - Live Istanbul 1978


Geçtiğimiz günlerde ölüm yıldönümünde andığımız Barış Manço'nun piyasaya yeni sürülen bir plağına bakış atıyoruz. İlk önce müzisyenin yaşam hikayesine şöyle bir bakış atalım; 1943 yılında İstanbul'da doğan Manço'nun ismi savaş dönemi olduğu için barışa özlem yüzünden verilmiş. 1950'lerde okul yıllarında müziğe merak salan Manço'nun eğitim hayatı babasının vefatı yüzünden okul değişiklikleri ile şekillendi. 1950'lerin sonlarında müziğe iyiden iyiye merak salan Manço çeşitli gruplarda  boy göstermeye başlar.


1960'ların başlarında Barış Manço'nun ilk 45'likleri  yayınlanır. Barış Manço ve Harmoniler grubu ile dönemin popüler müzik tarzı olan Twist plakları tabii ki çok ilgi görmez o dönemlerde. Liseyi bitiren Manço, eğitimine yurtdışında devam etmeye karar verir ve Belçika'ya gider.  Bu dönemlerde Fransızcasını iyice geliştirir ve yabancı müzisyenler ile ortak çalışmalar yapar.   1960'ların ortasına gelindiğinde Avrupayı etkisi altına almaya başlayan Rock and Roll tarzına doğru bir geçiş yapan Manço, bu dönemde yeni 45'likler doldurur. Bu dönemlerde plaklar Türkiye'ye geldiğinde radyocular Manço'yu Fransız bir müzisyen zannederler ve bir çok komik karışıklık olur. 1960'lar farklı müzik gruplarında geçer ancak en kayda değeri "Les Mistigris" adlı Belçikalı grupla birlikte müzik yapmasıdır. Sonunda vize problemleri ve bir sürü terslikten bıkan Manço ülkeye geri döner ve "Kaygısızlar" ile çalışmaya başlar. Barış Manço ve Kaygısızlar'ın yayınladığı ilk 45'lik Kol Düğmeleri / Big Boss Man / Seher Vakti / Good Golly Miss Molly büyük ilgi görür. 1960'ların sonlarına gelindiğinde Kaygısızlar ile kaydedilmiş başarılı plaklar ile Barış Mançok oldukça tanınmıştır. Bu dönemlerde batı ile Anadolu müziğinin bir nevi harmanlanması olarak özetlenebilecek yeni tarz geniş kitlelerin ilgini çekmeyi başarmıştır..


1970'lerin başları Manço yeni bir grupla boy gösterir ve artık yavaş yavaş Anadolu Pop denilen tarza doğru yelken açmıştır. Bu dönemlerde yayınlandığı Dağlar Dağlar plağı başlı başına bir olay haline gelir. Amaçları yurtdışına açılmak olan dönemin iki büyük isminin birlikte çalışması bu döneme denk gelir, Moğollar ve Barış Manço. Başarılı 45'likler ile güzel başlayan birlikteliğin, hastalıklar hatta saldırılar sebebi ile ömrü uzun sürmez. Tahmin edebileceğiniz üzere Barış Manço ve arkadaşları uzun saçları yüzünden bol bol tehdit almaktadır ve sonunda turne otobüsüne saldırı düzenlenir. Eh 40 senede pek bir yere varamamışız gibi gözüküyor. Aynı hamam aynı tas... Bu süreç Manço'nun kendi grubu "Kurtalan Ekspres"i kurmasına vesile olur. 1970'leri ortasının karmaşık Türk siyaset hayatının ortasında Manço çok istemeden de olsa, siyasi bir kimliğe sahip olmuş daha doğrusu üzerine yapışıp kalmıştı. Tüm bu hengamenin ortasında başarılı 45'likler yayınlanırken, "Kurtalan Ekspres" ardı arkası gelmez kadro değişiklikleri ile sarsılıyordu. Bu karmaşanın ortasında ""2023" plağı yayınlanır ki bu ilk LP'sidir. O dönemlerde her Türk müzisyenin hayali olan Avrupa'ya açılma konusu Barış Manço içinde çok önemliydi ve CBS gibi göreceli büyük bir plak firması ile anlaşarak, büyük prodüksiyonlu bir albüm ile Avrupa çıkartmasını yapar ve sonuç yine hüsran olur. Albüm Türkiye'de özellikle "Nick the Chopper" ile tanınır ve başarılı olur.  Sağlık sorunları ve hayal kırıklığı ile geçen yılların ardından 1978 yılı "Yeni Bir Gün" albümü ile  büyük bir geri dönüş yapar...

1978 konseri işte tam bu dönemin öncesinde verilmiş. İçerik şu şekilde;
LP: 1A
1. Sarı Çizmeli Mehmet Ağa –

2. Gesi Bağları –

3. Çoban Yıldızı –

4. Bir Selam Sana Gönül Dağlarından –

LP: 1B
5. Intro –

6. Dağlar Dağlar

7. Nazar Eyle

8. Gamzedeyim

9. Ben bilirim –

10. İşte Hendek İşte Deve

11. Nick the Chopper

12. Kol basti
Barış Manço'ya "Kurtalan Ekspres" adı altında Kılıç Danışman, Bahadır Akkuzu, Ahmet Güvenç, Celal Güven ve Caner Bora eşlik ediyor. Plak konusunda fazla bilgimiz yok ancak kuvvetle muhtemel seyircilerden bir tanesi tarafından kaydedilmiş. Ecnebilerin deyimi ile bootleg bir kayıt. Aslına bakarsanız plağın kapak resmi hariç açıklama kısımları son derece yeteriz ve özensiz hazırlanmış. Ses kalitesine gelirsek ise durum daha da vahim. Muhtelemen kayıt yapıldığı esnada yetersiz bir ekipman ile yapılmış bir de üzerine stüdyo ortamında bir miktar iyileştirme yapılmaya kalkılınca ortaya çıkan tablo ne yazık ki kötü hatta bayağı kötü...


Peki Hakan Bey, bu plağı neden yazıyorsunuz diyeceksiniz ki haklısınız. Normalde bu tarz plaklar ile vakit kaybetmek yerine daha farklı bir plağı yazardım. Ancak konser "Yeni Bir Gün" albümünün bir ön tanıtımı gibi düşünülebilir ve A yüzünde bu durumu görebiliyoruz. Sarı Çizmeli Mehmet Ağa ile başlayan konser öyle bir enerji ile başlıyor ki, beni etkileyen bu oldu. Kuvvetle muhtemel "Sarı Çizmeli Mehmet Ağa"nın  gelmiş geçmiş en iyi yorumu olabilir. Ki bu durum tüm şarkılar boyunca devam ediyor. Bir çok şarkı gelmiş geçmiş en iyi 3 Manço performansı olabilir. Çok garip!

Şu albümün kaydı düzgün olsaymış kesinlikle efsanevi bir albüm olurdu ancak Manço meraklıları için bu hali ile bile arşivleri için olmazsa olmaz olarak yorumlarsam sanırım abartmış olmam...

Yorumlar