İdil Biret 1941 yılı doğumlu Türk piyanist. Müziğe olan ilgisi küçük yaşlarda başlayan Biret erken yaşlarda piyano dersleri almaya başlamış. 1948 yılında yedi yaşındayken dönemin cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Biret'in yurt dışında eğitim alması konusunda meclise bir öneri sunar. Bu teklif sonucunda İdil Biret için özel olarak çıkartılan kanunun ismi "Harika Çocuklar Yasası" şeklinde kalmıştır. Meraklılar bu konudaki geniş bir hatıratı İdil Biret'in web sitesinde okuyabilirler. Kanunun kabul edilmesi ve yasalaşması ile eğitimine Paris Konservatuarı'nda devam eder. Burada önemli isimlerden eğitim alan Biret erken yaşlarda ilk konserlerini Fransa'da verdi. Konservatuvar eğitimini normalden daha kısa sürede bitirip mezun olan Biret, dünyaca ünlü şeflerle ve orkestralarla çaldı.
Biret'in hayat hikayesinde oldukça ilginç anlar var. Benim en çok ilgimi çekeni Amerika'daki ilk konserinde yaşananlar. Kendi ağzından hikayeyi size aktarmak isterim.
Doğumgünüm 21 Kasım’dı. Bu nedenle orkestra provada bana ‘Happy Birthday’i çaldı. Her şey mükemmel gidiyordu. Konser günü öğle saatlerinde bir şeylerin ters gittiğini hissettim. Ne olduğunu bilmiyordum. Bay Leinsdorf çok solgun gözüküyordu. Odama geldi ‘Demek buradasın’ diyerek dışarı çıktı. Daha sonra sekreteri geldi ve oturdu. O da çok garip gözüküyordu. Fakat o da bir şey demedi. Daha sonra babam geldi ve bana Başkan Kennedy’nin öldürüldüğünü söyledi. Konserin yapılıp yapılmayacağı belli değildi. Sonunda konserin yapılmasına karar verildi. Orkestra müdürü Bay Cabot, konserden hemen önce sahneye gelerek kısa bir konuşma yaptı. Seyirciye babasını bir konser gününde kaybettiğini ve o gün konserde bir teselli bulduğunu, bugünkü konserde de izleyicinin teselli bulmasını ümit ettiğini söyledi. Herkes çok kötü bir durumdaydı. Yine de çaldık konçertoyu. Trajik bir debut idi.
Biret'in Rachmaninov Edition albüm setinin 11'inci CD'sinde tam olarak bu anların kaydı var. Meraklılar göz atabilir. Ayrıca o gün ile alakalı hatıratlarını da buradan okuyabilirsiniz.
İdil Biret diskografisi meraklılar için adım adım gelişiyor ve en önemlisi ulaşılabilir hale geliyor. Naxos ürün kataloğunda kutu setler ve teker teker yayınlanan CD'ler ile farklı birkaç alanda genişleme devam etmekte. İsterseniz hızlı bir bakış atalım. İlk önce özel kutu setler...
Rachmaninov Edition. İdil Biret'e Antoni Wit yönetimindekiPolonya Ulusal Radyo Senfoni Orkestrası'nın eşlik ettiği bu sette, Biret, Rachmaninov'un tüm solo piyano çalışmalarının yanında piyano konerçetolarını da icra etmiş.
Schumann Edition 1949 - 2014 yılları arasında yapılan kayıtlardan oluşan 8 CD'den oluşan Robert Schumann Edition setinde müzisyene Borusan Quartet ve Antoni Wit yönetiminde Polonya Ulusal Radyo Senfoni Orkestrası eşlik ediyor.
Chopin Edition. 15 CD'den oluşan sette Biret, Chopin'in tüm piyano eserlerini çalmış. Müzisyene Robert Stankovsky yönetiminde Slovak Filarmoni Orkestrası eşlik ediyor.
LP Originals Edition. 1959 ila 1986 yılları arasında Atlantic plak firmasına bağlı Finnadar kataloğunda yayınlanan nadir plakların dinleyiciler ile buluşması amacı ile hazırlanan set toplam 14CD'den oluşmakta.
Brahms Edition. 13 CD'den oluşan Brahms Edition setinde müzisyene Borusan Quartet ve Antoni Wit yönetiminde Polonya Ulusal Radyo Senfoni Orkestrası eşlik ediyor. Albümlerde Brahms'ın tüm piyano eserlerine yer verilmiş.
Liszt 200th Anniversary Edition. Macar besteci Franz Liszt'in 200. doğum yıldönümü için hazırlanan set 9CD+1DVD'den oluşuyor. Biret'e, Emil Tabakov yönetiminde Bilkent Senfoni Orkestrası eşlik ediyor.
Beethoven Edition. Bu set 91CD+1DVD'den oluşuyor. Biret'e, Emil Tabakov yönetiminde Bilkent Senfoni Orkestrası eşlik ediyor.
Son dönemlerde ise Solo Edition, Chamber Music Edition ve Archieve Edition adı altında farklı besteciler ve farklı konseptlerdeki çalışmaları yayınlanmaya devam ediyor. Tüm listeye buradan ulaşabilirsiniz...
not: yazının en üstünde kullanılan fotoğraf İdi Biret'in web sitesinden alınmıştır.
Yorumlar
Yorum Gönder