Giorgio Gaslini Octet – Monodrama
Dischi Della Quercia – Q 28018
Stereo Mecmuası'nda denk geldikçe Giorgio Gaslini'den bahsetmeye çalışıyorum. Bu önemli müzik adamının geçtiğimiz aylarda Dischi Della Quercia firmasından yayınlanmış bazı plakları Equinox Müzik tarafından ülkemize geldi. Tabii ki hızlı bir şekilde eksiklerimi tamamladım. Günümüzde tüm kataloğu Soulnote gibi CAM Jazz plak firmasına geçen Dischi Della Quercia kataloğunda İtalyan cazından çok önemli isimler var. Stefano Battaglia, Stefano Maltese, Luigi Tessarollo ilk aklıma gelenler. Açık konuşmak gerekirse seneler içerisinde bu plak şirketinin bazı kayıtlarını elde etmeyi başardım ancak aldığım plaklardaki bir çok ismi tanımadığım gibi bir de üzerine internet üzerinde doyurucu bilgi bulabilmek bile güç. Örneğin bugün konu alacağım Monodrama plağı, CAM Jazz kataloğunda bile yok...
Giorgio Gaslini 1929 yılında doğup 2014 yılında vefat eden bir müzisyen. Bu hafta kendisinin bazı albümlerinden bahsederek bir anma yapmış olacağım. Onu hem caz piyanisti hemde besteleri ile hatırlıyoruz. Çok erken yaşlarda müziğe başlayan Gaslini, 1950 ve 60'lı yıllarda kendi toplulukları ile müzik yaptı. Daha çok "quartet"leri ile plak yapsa da, solo çalışmaları da tabii ki var. Giorgio Gaslini yazılan çizilenlere göre Amerika'da konser veren ilk İtalyan caz müzisyeni. İlerleyen yıllarda Anthony Braxton, Steve Lacy, Don Cherry, Roswell Rudd, Eddie Gómez, Max Roach, Nacci Alberto gibi isimlerle çalışmış. Ayrıca Arjantinli müzisyen Gato Barbieri ve Fransız Jean-Luc Ponty ile çalışmalarını bir kenara not etmekte fayda var.
Gaslini'nin bir diğer önemli özelliği Albert Ayler ve Sun Ra bestelerini solo piyanoya uyarlayıp kaydetmiş olması. Seneler önce daha Stereo Mecmuası'nın ilk zamanlarında Albert Ayler bestelerini çaldığı "Ayler’s Wing" albümünü yazmıştım. Bu albümle Gaslini'yi tanıyıp sevdim ve ilerleyen yıllarda ilk önce arkadaşlarımın arşivlerini talan ettim sonra imkanım oldukça eksikleri tamamlamaya çalıştım.
Giorgio Gaslini'nin Monodrama albümünün şarkı listesi şu şekilde;
A1 Musica Verticale 7:27
A2 Monodrama 14:37
B Risposte Senza Domande 18:04
Albümdeki kadro şu şekilde; alto saksafon ve flüt Claudio Allifranchini, bas Piero Leveratto, davulda Paolo Pellegatti, tenor ve soprano saksafon Maurizio Caldura, trompet Fabio Morgera, vibrafon ve perküsyon Daniele Di Gregorio ve vokaller Francesca Oliveri. Piyano da ise tabii ki Giorgio Gaslini var.
Albüm çok acayip bu da kompozisyonların ilginçliğinden kaynaklanıyor. Gaslini Yunan tragedyalarının formunu alıp küçük bir caz orkestrasına uyarlıyor. Yukarıda bulunan şarkı listesi de aslında klasik anlamda bir melodram formasyonu. İlk bölüm yani "Musica Verticale" tüm enstrümanların kurgulanmış bir geometrik melodi hattı üzerinde gezinmesi ile oluşturulmuş. Özellikle üfelemelilerin kullanımına dikkat çekmek isterim. Arkasından Monodrama şarkısında olaylar kopuyor. Cazın ilk dönemlerine atıflarda bulunan şarkıda bol bol Charlie Parker etkisi bulunabilir. Ancak asıl ilginçlik girizgahın ardından Francesca Oliveri'nin kendi dilinde söylediği bölüm var. Yazılanlara göre bu bölüm Billie Holliday'in "Lady Solitude" şarkısının İtalyana çevirisi. Vokaller ölümcül güzellikte ve vokaller İtalyanca ile birleşince apayrı bir tat kazanmış. Plağın ikinci yüzünü kaplayan "Risposte Senza Domande" ise bol solo ve "ses" içeren çok ilginç bir şarkı.
Plağı dinleyince kaydın çok başarılı olmadığını gördüm. Soulnote plaklarında genel olarak karşılaştığımız bir durum ama müzik o kadar önemli ki, baskı kimsenin umurunda değil, bu durumu bilip satın alıyoruz zaten. Ancak asıl önemli olan plak 1984 baskısı çıktı yani tam anlamı ile NOS. Hatta plak şirketi etiketi tek örnek bastığı için plağın A yüzü damga ile belirtilmiş. Aslına bakarsanız hem müzik açısından hemde koleksiyoncular için tam anlamı ile bir hazine. Bu plaklar ülkemizde gerçekten çok makul fiyatlara satıldı. Az miktarda gelen bu albümleri alanlar umarım değerlerinin farkındadırlar... Tabii ki müzikal manada...
Yorumlar
Yorum Gönder